Historie van de gelaat- en karakterkunde

Johann Kaspar Lavater

De studie van het gezicht genaamd “Phsysiognomie” is als eerste bestudeerd door de 18e eeuwse Zwitserse auteur, filosoof en predikant Johann Kaspar Lavater (Zürich 1741 – Zürich 1801).

Lavater werd beroemd door zijn geschriften over de Physiognomie, de wetenschap om middels het uiterlijk, vooral het gezicht, het karakter van de mens af te lezen.

Vooral door zijn omvangrijke, fraai geïllustreerde “Physiognomische Fragmente zur Beförderung der Menschenkenntnis und Menschenliebe” (1775 – 1778) werd de Physiognomie een populaire vorm van wetenschap.

Franz Joseph Gall

De echte wetenschappelijke Phrenologie, die een direct verband tussen de morphologie van de schedel en het menselijk karakter bestudeert, werd ontdekt door de Oostenrijkse arts en hersenchirurg Franz Joseph Gall (1758 – 1828).

Gall legt de fundamenten voor de anatomische karakterologie. Hij was een van de eersten die de hersenen beschouwden als het centrum van alle mentale activiteiten.

Begin 1790 begint dokter Franz Joseph Gall zijn systeem genaamd “organologie” en “hersen anatomie” in Wenen. In 1796 begint Gall lezingen te houden in Wenen over voornoemde systemen. In 1798 in december, verscheen het eerste artikel van dokter Gall in de “Neue Teutsche Merkur”.

• In 1800 begint Johann Gaspar Spürzheim de artikelen van dokter Gall te bestuderen.
• In 1801 in december, vaardigt keizer Franz II een decreet uit waarin hij de lezingen en de publicaties van dokter Gall verbiedt.
• In 1804 werd Spürzheim de betaalde assistent van dokter Gall.
• 1805 tot 1807. Dokter Gall houdt lezingen door heel Europa waarbij hij wordt begeleid door Spürzheim als zijn betaalde assistent.
• In oktober 1807 arriveert Gall in Parijs waar hij zich vestigt.
• In maart 1808 dienen Gall en Spürzheim een “Memoire” in bij het “Institut de France” waarbij zij voor de eerste keer “hun” anatomische en physiologische claims beschrijven. In 1810 beginnen Gall en Spürzheim met de publicaties genaamd: “Anatomie et psychologie du système nerveux et général, et du cerveau en particulier, avec des observations sur la possibilité de reconnaître plusieurs dispositions intellectuelles et morales de l’homme et des animaux, par la configuration de leurs têtes”

Professor Paul Bouts

Victor Bouts wordt op 27 februari 1900 de trotse vader van een zoon: Paul. Hij zou later priester worden, professor worden genoemd en  magister in de karakterkunde, promotor van een natuurlijk leven en weldoener voor jongeren. Tot zijn dood in 1999 zal hij met dankbaarheid en eerbied aan zijn vader denken. Bij de geboorte woog hij slechts 2,2 kg en de artsen gaven hem hoogstens 7 levensjaren.

Zijn vader behandelde hem met natuurproducten en leerde hem ademhalingsoefeningen. Zijn hele leven zal Paul Bouts een gevecht leveren tegen zijn zwakke gezondheid. Dit vormt een belangrijke sleutel om zijn leven te begrijpen. Zijn strijd zal hem ertoe brengen zijn verworven kennis te delen met anderen en hen te helpen hun gezondheid te bewaren en te verzorgen.

Zijn vader spoort hem aan om natuurgeneeskunde te gaan studeren. Maar op een dag vroeg de jonge Paul Bouts aan zijn vader om missionaris te mogen worden. Zijn vader stemde toe maar hij moest eerst natuurgeneeskunde studeren aan de universiteiten in Frankrijk.

Hij studeerde in Parijs, Montpellier, Bordeaux en Clermont-Ferrand. Op 29 mei 1926 wordt hij tot priester gewijd in de Sint Romboutskathedraal van Mechelen. Zijn zwakke gezondheid laat het echter niet toe om naar de missie te gaan.

Het is vooral de pedagogie die hem bezighoudt en hij begint te werken aan een nieuwe methode van karakterontleding op basis van schedelonderzoek. In 1931 verscheen zijn boek, geschreven in samenwerking met zijn broer Dokter Camille Bouts: La psychognomie, lecture méthodique et practique du caractère et des aptitudes. In 1951 komt hij in de universiteitsstad Leuven in contact met studenten, die hij privélessen en advies geeft.

Hij is niet alleen bezig met karakteranalyses en studieadvies, maar hij stelt ook de gebreken in de gezondheidstoestand vast van vele intellectuelen. Dit alles mondt uit in het boek “Hygiène moderne pour intellectuels”. Het werd ook in het Nederlands vertaald en uiteindelijk kreeg het de sprekende titel “Ik ben nooit moe!” Het boek werd een echte bestseller.

Rond 1951 gaat hij zich weer verdiepen in de psychognomie, karakterontleding op basis van gelaat- en schedelkenmerken en ook handschriftontleding. Als grondlegger van die wetenschap neemt hij examens af van buitenlandse intellectuelen in karakterkundige diagnoses.

Aan de universiteit van Rio de Janeiro komt een instituut voor psychognomische diagnoses. Zijn boek verschijnt in het Frans, Nederlands en Portugees. In 1965 ontvangt hij van de universiteit van Chicoutimi in Canada de eretitel en het diploma van “Magister in de Karakterkunde”.

Professor Paul Bouts bleef als tachtiger en als negentiger nog heel actief en gedreven. Zijn idealen waren nog steeds, de missie, de zieke mensen, de jongeren en de Psychognomie. Tot ver in de negentig bleef hij trouw aan zijn principes van intellectuele arbeid, fysisch bezig zijn door te wandelen, met studie en gebed. Hij overleed te Rotselaar op 7 maart 1999.

De Psycho-Physiognomie

De Duitse Carl Huter is degene die de leer en methode genaamd Psycho-Physiognomie heeft ontwikkeld op basis van zijn onderzoeken en bevindingen. Het is nagenoeg geheel gebaseerd op de wetenschappelijke “Kiembladenleer”, waarbij in principe maar drie “soorten” mensen bestaan. Uiteraard met een oneindige variatie.

Indien het binnenste kiemblad, het endoderm, het meest aanwezig is spreken wij over de voedingsaard, welke door hem de kleur blauw heeft meegekregen. Deze mensen zijn in hun meest duidelijke vorm breed qua lichaam en vaak ook rond, met korte armen en benen die meestal conisch gevormd zijn. Hun buikomvang is groter dan hun borstomvang en de romp is in verhouding groot. De huid is zacht en zij zien er vlezig uit met vaak dikke vlezige oorlellen, lippen, neuspunt, wangen, kin en kaak. Het grootste gedeelte van het gezicht ligt onder de lijn van het vooroorpunt tot vooroorpunt. Deze gezichtsvorm wordt ook wel als fysiologisch betiteld. Het lichaam vraagt om rust en wil niet opgejaagd worden. Het zijn vaak mensen die van het leven willen genieten. Zij willen eigenlijk maar met een ding tegelijk bezig zijn. Zij moeten op tijd eten anders kan hun stemming snel omslaan naar minder prettig. Hun talenten liggen in principe in het zakenleven. Materie kan heel belangrijk zijn.

Wij spreken over mensen als een bewegingsaard als het middelste kiemblad genaamd het mesoderm het meest aanwezig is. Zij krijgen de kleur rood. Het lichaam is meestal lang en krachtig, hoekig en vaak gespierd. De borstomvang is groter dan de buikomvang. De huid is hard en strak en het profiel is markant tot hoekig. Het middengezicht domineert. Duidelijk zijn de jukbeenderen aanwezig en de neus is markant met een duidelijk neusbot. Kin en kaaklijn zijn veelal hoekig. Deze mensen hebben vaak geen dikke oorlellen. Wel kunnen zij grote oren hebben. Hun bovenlip is veelal smal en strak. Echter de wenkbrauwboog is vaak sterk ontwikkeld en geprononceerd. Het lichaam vraagt om beweging en doen. Hun lengterichting verraadt een drang naar dominantie en het doorzetten van de eigen wil. Hun talent is kracht.

Bij mensen waarbij het ectoderm het meest ontwikkeld is spreken wij over de gevoelsaard, die door Huter de kleur geel heeft gekregen. Het ectoderm is het buitenste kiemblad. Het lichaam is slank, mooi gevormd en meestal klein van stuk. De verdeling is heel harmonisch. De huid is veelal stralend en fijn van structuur. Normaliter heeft de persoon mooi gevormde grote ogen en wenkbrauwen. Ook de lippen, neus en mond zijn vaak fraai vormgegeven. Vaak ligt het grootste gedeelte van het gezicht boven de lijn van vooroorpunt tot vooroorpunt. Het gezicht kan in vele gevallen naar beneden toe spitsvormig verlopen. Het lichaam is hier ondergeschikt aan het denken. Zij houden van harmonie en een rustige omgeving. Hun talent is het geestesleven.

De Patho-Physiognomie

De Patho-Physiognomie omhelst eigenlijk het herkennen van ziektebeelden in het gelaat. Ons gelaat is te vergelijken met het dashboard van een auto. Er kunnen plotseling of sluipend veranderingen optreden in ons gelaat. Het kunnen huidverkleuringen, verandering van huid structuren, verdikkingen of huiduitslag zijn. Ook haargroei of puisten, moedervlekken en andere vlekken, eczeem of wonden en bloedingen kunnen op de huid te zien zijn. Komt dit voor op zogenaamde reflexzones van organen, weten wij dat er met dat onderliggende orgaan iets aan de hand is.

Ook de handen en voeten vertellen veel over de toestand van onze organen. Koude handen en voeten hebben nagenoeg altijd te maken met een verstoorde werking van de circulatie. Ook de kleuren die handen en voeten tonen hebben een betekenis. De circulatie zien wij op vele plekken op ons gelaat. De oren, de tong, de hartlijnen, de neuspunt enzovoort.

Storingen in het spijsverteringssysteem openbaren zich op de lippen, het gebied rond de mond, de mondhoeken, de neuspunt, het voorhoofd, de tong enzovoort. Problemen met het ademhalingssysteem zijn zichtbaar aan de neusvleugels, verkleuringen aan lippen en oren en aan handen en voeten. Het hormoonsysteem is zichtbaar aan de hals en het pallium en op verschillende plekken boven de wenkbrauwen. Het urogenitaalsysteem is zichtbaar op vele plekken onder de ogen.

Het herkennen van deze symptomen in een vroeg stadium kan levensreddend zijn. Bijvoorbeeld in het geval van een vrouw die beginnende baarmoederhalskanker heeft. Na signalering kan zij een goede gyneacoloog consulteren.

Wij hanteren de methodes van Paul Carton en professor Bouts plus de methodes van Natale Ferronato en Karlheinz Raab. In specifieke gevallen wordt ook de Chinese methode toegepast.

4 vols Paris 1810 – 1819 (eerste twee delen met Spürzheim)

1813 Gall en Spürzheim gaan definitief uit elkaar.